Over je grenzen heen
Grenzen stellen is belangrijk, het maakt dat je je veilig voelt. En voor het hebben van gezonde, liefdevolle relaties is het daarom noodzakelijk om je eigen grenzen aan te geven én die van de ander te respecteren.En wat als iemand jouw grenzen niet respecteert of als je het moeilijk vindt jouw eigen grenzen aan te voelen of te stellen?
In gevallen, waarin seksueel overschrijdend gedrag en manipulatie een rol spelen, kan dat heel ingewikkeld zijn. Helemaal als er sprake is van een ‘relatie’ waarin de verhouding niet gelijkwaardig is. Als er bijvoorbeeld sprake is van een werkrelatie, of een andere ‘relatie’ waarin je afhankelijk bent van de ander en machtsmisbruik een rol speelt. Wat we nu in de media zien is hier een duidelijk voorbeeld van. En dat raakt mij als mens, vrouw, moeder, relatiecoach en ook persoonlijk.
‘Toen hij me begon te zoenen was ik eigenlijk zo in shock dat ik geen nee durfde te zeggen en me niet durfde te verzetten. Ik ben toen eigenlijk verstijfd. En toen heeft hij seks met mij gehad.’
Dat zei een van de vrouwen die bij The Voice te maken kreeg met machtsmisbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het feit dat ze verstijfde en het over zich heen liet komen, laat zien dat ze zo overweldigd was dat ze niet in staat was te handelen. Verstijven is namelijk een van de overlevingsreacties die automatisch in werking kunnen treden als je je onveilig voelt en je grenzen worden overschreden. Hoe iemand reageert is per persoon en situatie verschillend. En het is niet iets dat je in de hand hebt, maar automatisch door het lichaam wordt geregeld.
‘Kan ik verkracht zeggen? Ik vind het lastig om het zo te noemen… want ik heb nog steeds het gevoel dat het mijn eigen schuld is geweest… en ik ben bang dat hij gaat zeggen, dat het niet is wat het was. Maar dat is wel wat het was.’
Een paar jaar later, toen ze erover ging praten, werd haar pas duidelijk wat er eigenlijk gebeurd was. Dat ze de schuld in eerste instantie bij zichzelf zocht is iets wat vaak voorkomt bij slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag, machtsmisbruik en manipulatie. En het doet me verdriet, omdat het niet iets is waar je iets aan kunt doen of invloed op hebt. Helaas weten nog niet genoeg mensen hoe dit werkt en het is dan ook belangrijk dat hier meer over gesproken wordt.
Ik was opgelucht dat er in het programma van Boos werd herhaald dat: ‘de verantwoordelijkheid altijd ligt bij degene die het doet en niet bij de slachtoffers.’ Nog zo’n belangrijk onderwerp dat niet vaak genoeg benadrukt kan worden.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag, hoe groot of klein ook, kan een enorme impact op je leven hebben, op je relaties, op je seksualiteit en hoe je het leven ervaart. Het is niet te beoordelen op wat er gebeurt, maar wat het vanbinnen met je doet. En de gevolgen daarvan werken als een ripple-effect door.
Vanuit mijn praktijk en uit eigen ervaring weet ik hoe belangrijk het is om woorden te geven aan machtsmisbruik en grensoverschrijdende ervaringen.
Mijn advies: Praat erover met iemand die je vertrouwt, ook als het al langer geleden is. En als praten nog niet lukt, helpt schrijven ook. Door het schrijven maak je er een verhaal van, met een begin en eind, waardoor je het kunt afsluiten. Naast mijn eigen ervaringen, hebben ook studies uitgewezen dat dit help bij het verwerken van een ingrijpende ervaring.
Ik schreef er zelf een boek over, dat momenteel bij een aantal uitgevers ligt, in eerste instantie om het voor mijzelf een plek te geven. En ik hoop dat ik met dit verhaal anderen kan inspireren om onverwerkte, impactvolle gebeurtenissen aan te kijken en zich er vrij van te maken. Zoals ik dat ook doe in mijn werk als mental- en relatiecoach, waar ik stellen en individuen begeleidt in het aankijken van wat er in de weg staat om de relatie te krijgen die ze willen. Met relatie bedoel ik de relatie met anderen én jezelf. Want door aan de relatie met jezelf te werken, kun je een diepere verbinding maken met je partner.