Onze behoefte aan verbinding draait om liefde, steun en avontuur, en deze ervaren we samen met de mensen die belangrijk voor ons zijn. Deze behoeften ontstaan al in onze kindertijd, waar we voor het eerst leren over relaties. Wat we daar leren, nemen we mee in alle relaties die volgen. Hoewel we gaandeweg nog wel bijleren, is de blauwdruk al in die vroege jaren gevormd, en die bepaalt hoe we naar het leven en relaties kijken.
Vaak hebben we als kind bepaalde dingen ‘geleerd’ over relaties die ons in volwassen relaties juist in de weg kunnen zitten om een gezonde, verbonden relatie aan te gaan. Het lijkt alsof we op bepaalde momenten, in bepaalde situaties, weer dat kleine meisje of jongetje zijn en vanuit dat perspectief reageren. Op die momenten lukt het ons niet om te reageren volgens onze volwassen manier en vanuit wat belangrijk voor ons is. We worden dan bozer, banger, verdrietiger of meer teleurgesteld dan bij de (feitelijke) situatie past. Achteraf balen we daarvan of schamen we ons erover.
Deze reactie, die groter is dan bij de situatie past, komt omdat er iets getriggerd wordt. Iets dat we eerder in ons leven hebben ervaren of juist gemist hebben. Het heeft vrijwel altijd haar oorsprong bij de dingen die we niet- of niet voldoende hebben gekregen in de relatie met onze ouders. En die we later hopen te vinden bij- of van een partner. En het liefst zonder het uit te leggen of te vragen, want dan voelt het niet meer oprecht, waardevol of echt.
In mijn praktijk, waar ik werk als relatiecoach en EFT-therapeut, help ik stellen en individuen ontdekken wat dat voor hen is en hoe dat in de weg staat in hun relatie. Want het goede nieuws is dat je -ook later nog- veilige relaties kunt creëren. Relatie waarin je niet steeds geraakt wordt in die pijn of dat oude gemis. En de ander niet langer verantwoordelijk maakt voor eigen gemis of levensgeluk. Een relatie waarin je autonoom kunt zijn, terwijl ze met een ander in verbinding blijft.
Laten we eens kijken naar welke hechtingsbehoeften er zijn. En waarvan we als kind -in meer of mindere maten- altijd wel wat gemist hebben.
Geen mens is namelijk 100% voorzien in zijn/haar hechtingsbehoeften. Ook niet als we geweldige, liefdevolle ouders hebben (gehad). Het gaat er dan ook niet om onze ouders te bekritiseren of af te vallen, die hebben je immers gegeven wat zij te geven hadden op dat moment. Het gaat erom te erkennen dat onze ouders ook mensen zijn, die op hun buurt met uitdagingen en gemis te maken hebben gehad. En te (h)erkennen wat we als kind verlangde en niet- of niet voldoende hebben gekregen.
Waarom dat zinvol is? Omdat door je bewust te worden van wat je gemist hebt, de mogelijkheid ontstaat om jouw eigen gedrag (als dat je in je volwassen leven in de weg zit om de relatie te hebben die je wilt) te veranderen.
Hechtingsbehoeften:
Veilige haven: Stel je voor dat je een speciale plek hebt, zoals een gezellige hoek in je kamer of een favoriete plek buiten, waar je je altijd veilig en rustig voelt, zoals wanneer je onder een deken kruipt als het buiten stormt. Het is als een plek of persoon die je altijd geruststelt en waar je naartoe kunt gaan als je je verdrietig, bang of bezorgd voelt.
Veilige basis: Vergelijk het met een sterke boom met diepe wortels die je stabiliteit geeft. Zo’n veilige basis is als de steun die je krijgt van familie en vrienden wanneer je nieuwe dingen probeert of uitdagingen aangaat. Het geeft je kracht en vertrouwen om de wereld te verkennen.
Nabijheid: Het is net als die warme knuffel van je ouders of een goede vriend wanneer je dat nodig hebt. Nabijheid betekent dat er altijd mensen zijn om je heen die om je geven en die je kunt vertrouwen.
Interactie en responsiviteit: Het is als een spel waarbij je samenwerkt met vrienden. Interactie is als het samen spelen, praten en reageren op elkaar. Het gaat erom dat je jezelf kunt zijn en dat anderen aardig reageren als je iets deelt of doet.
Verkenning en ontdekking: Vergelijk het met het ontdekken van iets bijzonders of het verkennen van een nieuwe plek. Verkenning betekent nieuwe dingen ontdekken, leren en groeien, terwijl je weet dat er mensen zijn die je ondersteunen en aanmoedigen.
Emotionele ondersteuning: Het is als die beste vriend of vriendin die naar je luistert als je een slechte dag hebt. Emotionele ondersteuning betekent er zijn voor elkaar, troosten en begrijpen wat de ander voelt.
Consistentie en betrouwbaarheid: Stel je voor dat je elke vrijdag uit eten gaat met je familie. Consistentie is als dingen die hetzelfde blijven, zoals routines of tradities, en het geeft een gevoel van vertrouwen omdat je weet wat je kunt verwachten.
Zorg en zorgzaamheid: Stel je voor dat je een klein plantje hebt dat water nodig heeft om te groeien. Zorgzaamheid betekent aardig zijn, elkaar helpen en er zijn voor elkaar als dat nodig is.
Emotionele afstemming: Het is vergelijkbaar met het luisteren naar je favoriete muziek die je stemming weerspiegelt. Afstemming betekent begrijpen hoe jij je voelt en dat anderen daarop reageren, net zoals jij dat doet voor hen.
Exploratie en onafhankelijkheid: Denk aan het leren van een nieuwe sport of hobby. Exploratie is als nieuwe dingen proberen, jezelf ontwikkelen en weten dat mensen om je heen je aanmoedigen om je eigen weg te gaan.
Wat valt je op bij het lezen van dit rijtje? Zijn er dingen die jij vroeger niet (genoeg) hebt ervaren in het contact met jouw ouders? En wat hoop jij nu te krijgen van een partner?